Có thể nói văn hóa ẩm thực ở Trung Quốc còn là một môn nghệ thuật đặc biệt và đi kèm với nó là những phong tục tập quán ăn uống vô cùng độc đáo và cũng không tít điều kiêng kỵ. Trong tập quán ăn uống, người Trung Quốc thường kỵ lấy đũa gõ chén, bát vì đó được cho là hành vi của ăn mày.
Không bao giờ được cắm đũa vào bát cơm vì chỉ có cơm cúng người chết mới làm như vậy. Cũng giống như Việt Nam, người Trung thường dùng đũa để gắp thức ăn. Điều này thể hiện sự điềm đạm, lịch sự và khoan thai khi ăn. Đối với họ thì dao và dĩa được xem là vũ khí gây thương tích.
Khi được mời đến dự tiệc, người Trung Quốc thường lịch sự, rụt rè, bạn phải thường xuyên mời họ ăn uống, rót đồ uống (rượu, bia) thường phải đầy cốc, nếu không có người phục vụ thì nam giới rót đồ uống cho phụ nữ, cấp trên rót cho cấp dưới.
Không chỉ ảnh hưởng đến những phong tục, tập quán, đời sống hàng ngày văn hóa Ẩm thực Trung Quốc cũng chịu tác động nhiều từ đạo Khổng. Vì vậy, món ăn nào cũng đi theo thuyết quân bình âm dương, hài hòa và tốt cho cơ thể. Các món ăn ở Trung Quốc đều được chế biến khéo léo kết hợp với các loại gia vị, không chỉ thơm, ngon mà còn phải tốt cho sức khỏe. Tuy theo từng khu vực mà có những trường phái thức ăn khác nhau như: Sơn Đông, Tứ Xuyên, Giang Tô, Quảng Đông, Phúc Kiến, Hồ Nam, An Huy.
Ẩm thực Sơn Đông: bao gồm hai loại món ăn của Tế Nam và Dao Đông. Các món ăn mang vị nồng đậm, nặng mùi hành tỏi, nhất là những món hải sản, có sở trường làm món canh và nội tạng động vật. Món ăn nổi tiếng của Sơn Đông là ốc kho, cá chép chua ngọt.
Ẩm thực Tứ Xuyên: bao gồm hai trường phái Thành Đô và Trùng Khánh. Các món ăn Tứ Xuyên nhiều mùi vị và có độ nồng đậm, cay. Nổi tiếng với món Vây cá kho khô, cua xào thơm cay.
Ẩm thực Giang Tô: bao gồm món ăn của Dương Châu, Tô Châu và Nam Kinh. Giang Tô nổi tiếng về các món hầm, ninh, tần, đặc biệt các món canh bảo đảm nguyên chất, nguyên vị. Món ăn có tiếng như: món thịt và thịt cua hấp.
Ẩm thực Chiết Giang: Bao gồm các món ăn của Hàng Châu, Ninh Ba, Thiệu Hưng. Chủ yếu là của Hàng Châu. Món ăn Chiết Giang thường tươi mềm, thanh đạm, không ngấy. Nổi tiếng với món tôm nõn Long Tỉnh, cá chép Tây Hồ.
Ẩm thực Quảng Đông: hình thành từ 3 truyền thống nấu bếp là Quảng Châu, Triều Châu, và Đông Giang, phong phú về thành phần, cách chế biến tinh tế và phức tạp. Quảng Châu nổi tiếng hơn cả về các món chiên, rán, hầm với khẩu vị thơm giòn và tươi. Nổi tiếng với món Tam xà long hổ phượng, heo quay.
Ẩm thực Phúc Kiến: gồm các món ăn Phúc Châu, Tuyền Châu và Hạ Môn, chủ yếu là món Phúc Châu. Các món ăn Phúc Kiến với nguyên liệu chủ yếu là hải sản, chú trọng vị ngọt, chua, mặn thơm, màu đẹp vị tươi. Nổi tiếng với món Kim phúc thọ, cá kho khô...
Ẩm thực Hồ Nam: được hình thành từ thời nhà Hán, các món ăn của Hồ Nam thường được chú trọng độ thơm cay, tê cay, chua cay và tươi. Đặc biệt là vị chua cay. Hồ Nam có món kho vây cá là nổi nhất.
Ẩm thực An Huy: gồm các món ăn của miền Nam An Huy, khu vực dọc sông Trường Giang và Hoài Hà. An Huy có sở trường về các món ninh, hầm. Người An Huy đặc biệt chú trọng về mặt dùng lửa, nổi tiếng với món vịt hồ lô.
Văn hóa nghệ thuật
Có thể nói văn hóa nghệ thuật của Trung Quốc là một đề tài bất tận cho bất kỳ ai muốn nghiên cứu về văn hóa Trung Quốc. Nó bao gồm rất nhiều lĩnh vực từ văn học, thơ ca, kịch,… cho đến kiến trúc, mỹ thuật,… Trong đó, nét đặc sắc nhất mà khi du lịch Trung Quốc nhất định bạn phải thử qua đó chính là xem một vở kinh kịch, khám phá những công trình kiến trúc đồ sộ và đến những làng nghề thủ công.
Kinh kịch
Kinh kịch Trung Quốc hay còn gọi là “Ca kịch phương Đông” được manh nha từ thời thời Trung Hoa cổ, chín muồi vào thời Tống, Kim Nguyên, Minh nhưng đến đời nhà Thanh môn nghệ thuật này mới bắt đầu nở rộ.
Kinh kịch là một loại hình nghệ thuật tổng hợp, bằng cả quá trình thể hiện hợp nhất giữa “Ca, nói, biểu hiện, đấu võ, vũ đạo”, để thuật lại các cốt truyện, khắc họa nhân vật. Các nhân vật trong Kinh kịch chủ yếu được chia làm bốn vai lớn là: Sinh (vai nam), Đán (vai nữ), Tịnh (vai tà), Sửu (vai hề), ngoài ra còn có một số vai phụ.
Mặt nạ trong kinh kịch được gọi là kiểm phổ. Một vở kinh kịch có thành công hay không phụ thuộc rất nhiêu vào kiếm phổ. Thông qua kiếm phổ khán giả có thể nhận dạnh được tính cách nhân vật.
Nếu kiểm phổ là màu đỏ thì nhân vật đó có tính cách trung thành nhất mực, ngược lại nếu kiếm phổ màu trắng thì nhân vật đó có tính cách gian trá, độc ác, màu xanh dương thể hiện cho tính cách kiên cường, dũng cảm và màu vàng là đại diện cho thần phật, quý quái…
Hiện nay, trong các sự kiện văn hóa Trung Quốc, Kinh Kịch được diễn cho khán giả xem để biết về văn hóa, lịch sử của Trung Quốc. Nếu bạn có cơ hội đến tham quan thành phố Bắc Kinh bạn có thể tới Nhà hát Kinh Kịch Bắc Kinh để xem loại hình nghệ thuật đặc sắc này.
Kiến trúc
Kiến trúc Trung Hoa thời cổ là hình thức nghệ thuật độc đáo, tiện dụng, trong đó thể hiện đầy đủ sự kết hợp hài hòa các yếu tố địa lý, biến đổi khí hậu, tôn giáo và cả phong tục tập quán chỉ trong một công trình duy nhất.
Các vật liệu được sử dụng để xây dựng các công trình tạo nên những kiến trúc độc đáo này là gỗ, đá, gạch, ngói, đất bùn và kim loại. Trong đó, người Trung Hoa chủ yếu sử dụng gỗ để xây dựng nhà ở, với kỹ thuật thiết kế và xử lý các kết cấu gỗ tài tình người Trung Hoa đã xây dựng được rất nhiều công trình mà cả thế giới phải kinh ngạc.
Bạn hãy thử ghé thăm Hoàng Cung, Vạn Lý Trường Thành, Di Hòa Viên, Lạc Sơn Đại Phật,… để thấy hơn sự đồ sộ và độc đáo nơi đây.
Nghệ thuật truyền thống
Với bề dầy hàng nghìn năm lịch sử, Trung Quốc là nơi hình thành và phát triển của nhiều mặt hàng thủ công truyền thống. Nghệ thuật thủ công mỹ nghệ trung quốc đều mang tính tinh xảo và độ chân thật cao trong từng sản phẩm.
Ngày nay các nghề thủ công mỹ nghệ không mang lại giá trị kinh tế cao, nên càng ngày càng ít người làm trong lĩnh vực này, mặt khác để làm ra một tác phẩm thủ công mỹ nghệ đòi hỏi người làm phải có con mắt tinh tường và tỉ mỉ mà không phải ai cũng làm được điều này.
Bạn có thể đến các làng nghề sau đây nếu có dịp đi du lịch Trung Quốc: Kỹ thuật khắc bản in Trung Quốc tại nhà xuất bản kinh Jiling, nghệ thuật cắt giấy tại Nam Kinh, lụa Vân Cẩm, đèn lồng giấy, nghệ thuật làm vàng lá,…
Với những kỹ năng và hiểu biết về văn hóa Trung Quốc, quý khách sẽ có một hành trang để có chuyến đi tuyệt vời.
Đất Việt Xanh Travel chúc quý khách có một chuyến đi thật vui vẻ!